Pijn aan de knie

• Wat is kniepijn?
• Symptomen van kniepijn
• Oorzaken van kniepijn
• Wat kan je er aan doen?
• Orthopedische steunzolen

Kniepijn verwijst naar pijn die wordt gevoeld rondom het kniegewricht en knieschijf. De oorsprong van de pijn zegt veel over hoe de pijn is opgelopen en hoe je het kan behandelen, daar leggen we in deze blog het een en ander over uit. Deze pijn kan variëren van mild tot ernstig en kan gepaard gaan met andere symptomen zoals zwelling, stijfheid, klikkende geluiden of instabiliteit.

Hoe werkt een knie?

De knie is een complex scharniergewricht dat stabiliteit en bewegingsvrijheid biedt. De knieschijf (patella) beschermt het gewricht en helpt bij de krachtverdeling tijdens beweging. De kniebanden (voorste en achterste kruisband, binnen- en buitenband) zorgen voor stabiliteit en voorkomen overmatige bewegingen. De menisci, twee halvemaanvormige kraakbeenschijven tussen het boven- en onderbeen, werken als schokdempers en verdelen de belasting gelijkmatig over het gewricht. Samen zorgen deze structuren ervoor dat de knie soepel en stabiel beweegt tijdens lopen, rennen en springen.

Symptomen van kniepijn

1. Pijn: Dit is het meest voorkomende symptoom en kan variëren van mild tot ernstig. De pijn kan zich voordoen aan de voorzijde, achterzijde, binnenkant of buitenkant van de knie, afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
2. Zwelling: Zwelling rondom het kniegewricht kan optreden als gevolg van ontsteking of vochtophoping. De zwelling kan de knie stijf en gevoelig maken en kan het moeilijk maken om de knie volledig te buigen of te strekken.
3. Stijfheid: Kniepijn kan gepaard gaan met stijfheid in het gewricht, vooral na langdurig zitten of bij het opstaan in de ochtend. De stijfheid kan het moeilijk maken om de knie te bewegen en kan gepaard gaan met een gevoel van stramheid.
4. Instabiliteit: Sommige mensen ervaren een gevoel van instabiliteit in de knie, alsof de knie ‘doorzakt’ tijdens het lopen of bewegen. Dit kan worden veroorzaakt door zwakte in de spieren rondom het kniegewricht of door structurele problemen in het gewricht zelf.
5. Krakende geluiden: Bij sommige mensen kan kniepijn gepaard gaan met krakende, knappende of schurende geluiden tijdens beweging. Deze geluiden kunnen wijzen op beschadigd kraakbeen of andere structurele afwijkingen in het kniegewricht, maar hoeft niet altijd pijnlijk te zijn. 
6. Beperkte beweging: Kniepijn kan de bewegingsvrijheid van de knie beperken, waardoor het moeilijk wordt om te buigen, strekken, hurken of traplopen. Dit kan leiden tot beperkingen in de dagelijkse activiteiten en verminderde mobiliteit.

Oorzaken van kniepijn:

1. Gewrichtsslijtage (artrose): Artrose is een veelvoorkomende oorzaak van kniepijn, vooral bij oudere volwassenen. Het treedt op wanneer het kraakbeen in het kniegewricht begint te verslechteren als gevolg van normale slijtage of leeftijdsgebonden veranderingen. Dit kan leiden tot pijn, stijfheid en verminderde mobiliteit.
2. Gewrichtsontsteking (artritis): Ontsteking van het kniegewricht als gevolg van artritis kan kniepijn veroorzaken. Reumatoïde artritis, een auto-immuunziekte, kan het kniegewricht aantasten en leiden tot ontsteking, zwelling en pijn. Andere vormen van artritis, zoals jicht of reactieve artritis, kunnen ook kniepijn veroorzaken.
3. Gewrichtsblessures: Acute blessures zoals verstuikingen, verrekkingen, gescheurde ligamenten of meniscusscheuren kunnen kniepijn veroorzaken. Deze blessures kunnen optreden als gevolg van sportongevallen, valpartijen, auto-ongelukken of andere trauma die het kniegewricht aantasten.
4. Overbelasting: Herhaalde stress op het kniegewricht door overmatig gebruik of activiteiten met veel impact kan leiden tot overbelasting van de weefsels rondom de knie. Bijvoorbeeld bij beroepen waar je veel op je knieën moet zitten. Dit kan leiden tot irritatie, ontsteking en pijn in het kniegewricht.
5. Anatomische afwijkingen: Sommige mensen hebben anatomische afwijkingen die hun risico op kniepijn verhogen. Dit kan onder meer omvatten X-benen, O-benen, platvoeten, een abnormale stand van de knieschijf of andere structurele afwijkingen die de druk op het kniegewricht verhogen en slijtage veroorzaken.
6. Overgewicht: Overgewicht of obesitas kan extra stress op het kniegewricht veroorzaken en het risico op kniepijn en gewrichtsslijtage verhogen. 
7. Patellofemoraal pijnsyndroom: Patellofemoraal pijnsyndroom, ook bekend als ‘lopersknie’ of ‘chondromalacie van de patella’, is een veelvoorkomende aandoening die kniepijn veroorzaakt aan de voorzijde van de knie, rondom de knieschijf (patella). Het syndroom treedt op wanneer de patella niet soepel beweegt langs de groeve van het dijbeen (femur), wat leidt tot irritatie en pijn.
8. Meidenknie: Dit is een andere benaming voor het patellofemoraal pijnsyndroom. Door hormonale veranderingen in de pubertijd wordt het kraakbeen weker. Vandaar dat vooral jonge meiden last van deze klachten hebben. Overbelasting door rennen en springen kan teveel druk geven op de knieschijf.
9. Overpronatie: Door de verkeerde uitlijning van de voet en enkel kan overpronatie extra stress uitoefenen op de knie, vooral aan de binnenkant. Dit kan leiden tot pijn en zelfs ontsteking van de knie.

Wat kan je er aan doen?

1. Oefeningen voor kracht en stabiliteit: Richt je op oefeningen die gericht zijn op het versterken van de quadriceps, hamstrings en bilspieren. Deze spiergroepen ondersteunen het kniegewricht en kunnen helpen bij het verminderen van symptomen van patellofemoraal pijnsyndroom.
2. Regelmatig stretchen voor flexibiliteit: Neem de tijd om regelmatig te stretchen, vooral van de quadriceps, hamstrings, kuiten en heupen. Dit kan helpen om de flexibiliteit te vergroten en de spanning in de spieren rondom de knie te verminderen, wat kan bijdragen aan het verminderen van kniepijn. Let op! Overmatig stretchen kan lijden tot verergeren van de pijnklachten. 
3. Rust: Vermijd activiteiten die te veel druk uitoefenen op de knieën, zoals hardlopen, springen of langdurig zitten met gebogen knieën. Door deze activiteiten te verminderen of aan te passen, kun je de belasting op het kniegewricht verminderen en de symptomen verlichten.
4. Let op je gewicht: Overgewicht kan extra druk uitoefenen op de knieën en het risico op kniepijn verhogen. Door een gezond gewicht te behouden, kun je de belasting op de knieën verminderen en de symptomen van patellofemoraal pijnsyndroom verbeteren.
5. Gebruik van (orthopedische) hulpmiddelen: Kies schoenen met goede demping en ondersteuning om de impact op de knieën te verminderen. Lees bij het schoenadvies waar je op kunt letten. Daarnaast kunnen kniebanden of braces extra stabiliteit bieden tijdens activiteiten en helpen bij het verminderen van kniepijn.

Orthopedische steunzolen

Wanneer iemand last heeft van kniepijn, kan dit vaak worden veroorzaakt door een verkeerde uitlijning of belasting van de voet tijdens het lopen. Orthopedische steunzolen kunnen deze problemen aanpakken door extra ondersteuning en stabiliteit aan de voetboog te bieden, de druk gelijkmatig te verdelen over de voet en de juiste houding van de voet te bevorderen. Dit kan de druk op de knie verminderen, omdat een juiste voetstand ervoor zorgt dat de krachten tijdens het lopen gelijkmatiger worden verdeeld, wat de belasting op de knieën vermindert.

Schoenadvies

• Zorg voor brede hakken/brede zool. Zoals bijvoorbeeld een hardloop- of runningschoen heeft. Dit zorgt voor veel stabiliteit in de knie.
• Draag geen platte schoenen, maar zorg voor hakhoogte! Platte schoenen zetten de knie namelijk “op slot”. En dan bedoelen wij een hielheffing (verschil in dikte tussen de voorvoet en de hak van de schoen) tussen de 1,5cm en 3cm! Ook sneakers kunnen hakhoogte hebben ook al zien ze er op het oog plat uit. Lees in onze FAQ hoe je de hielheffing van je eigen schoenen na kunt meten.
• Zorg voor demping/schokabsorptie. Dit zorgt ervoor dat de knieën minder “klappen” op hoeven te vangen. Te zachte zolen kunnen leiden tot instabiliteit.